Öğretmen-Veli İletişim Sürecindeki Değişimler

12 Ekim 2025, 21:38

Öğretmenler ile velilerin işbirliği halinde bulunması okulun eğitsel hedeflerinin gerçekleşmesinde, öğrencilerin istenmeyen davranışlarının önlenmesinde, öğrenci başarısının artmasında oldukça önemli bir role sahiptir. Özellikle ilkokul kademesi, eğitsel hedeflerin temelini oluşturan, öğrencilerin davranışlarının şekillenmesini ve yeni davranışlar kazanmasını sağlayan, çok yönlü gelişimin desteklendiği önemli bir kademedir.

Öğretmen-veli iletişimi öğrencinin tüm yönlerden gelişimine destek olmakla birlikte öğretmenin ve ailelerin beklentilerinin belirlenmesi, aile katılımının desteklenmesi açısından da önemlidir. Eğitim aile ortamında başlar, öğretmenin rehberliği ve ailenin desteğiyle okulda devam eder. İlkokulda; öğrencinin istekleri, arzuları, beklentileri ve yetenekleri gibi eğitimi etkileyen birçok faktör vardır. Bu bağlamda, öğretmen ve veli arasındaki ilişki önemli bir etken olarak ortaya çıkar.

Sınıf öğretmenleri özellikle öğrencilerin davranışları ile ilgili problem yaşadıklarında yüz yüze görüşmeler ve telefon görüşmeleri ile velilerle iletişim kurduğu, bunun dışında ödevler ya da duyurular için bazı anlık mesajlaşma uygulamalarını kullanırlar.

Öğretmenler, velilerle yüz yüze yapılan veli toplantılarının yanı sıra normal mesajlaşma yoluyla ve telefon ile arama yoluyla iletişim sağlar; ayrıca WhatsApp, Facebook vb. gibi çeşitli sosyal medya araçlarına ek olarak e-posta ve Zoom gibi çevrimiçi uygulamalar aracılığıyla velilerle iletişim kurarlar.

Öğretmenlerin, velilerle olan iletişimlerini etkileyen önemli faktörler olarak velilerin sosyoekonomik özellikleri, eğitim seviyesi, iletişime açık olmaları, okula, öğretmene ve çocuklara yaklaşım şekli ile sosyal medya ve teknoloji gibi ortamlar sıralababilir.

İlkokullarda öğretmen ve veli ilişkilerinde çeşitli sebeplerden ortaya çıkan veli temelli sorunlar olduğu görülmüştür. Sosyal medya araçlarının yanlış kullanımı, eğitimdeki başarısızlık sebebinin öğretmenlere yüklenmesi ve bireysel hataların sebebinin öğretmenler olarak görülmesi bu sorunlardandır. Özellikle velilerin eğitim seviyesinin çok yetersiz kalması ve velilerin bilgi yönünden eksiklikleri, bu sorunların temel nedenleri olarak görülmektedir.

Veli davranışlarında son dönemde nesil farklılıklarından kaynaklanan farklılıklar ortaya çıkmış ve özellikle aileler daha korumacı hale gelerek, sınıf içi durumlara müdahale etme ve yönlendirme yapmaya çalışma, bazı durumlarda şikâyet etme yoluna gittikleri görülmektedir. Bu durumda öğretmen veli iletişiminde sorunlar yaşanacağı aşikârdır.

Bu konuda “Sınıf Öğretmenlerinin Deneyimlerine Dayalı Olarak Öğretmen-Veli İletişim Süreci ve Bu İletişim Sürecindeki Değişimler” başlığıyla yapılan araştırmada, sınıf öğretmenleri okul-aile iş birliğinin sağlanmasında öğretmen-veli iletişiminin önemli olduğunu; bu iş birliği ve iletişimin nitelikli olmasının öğrencilerin gelişim özelliklerinin takip edilmesi ve bu özelliklerin olumlu yönde değişim sağlamasında, öğrencilerin sorumluluk almasında, öğrencilerin başarılarının artmasında önemli olduğunu ifade ettikleri görülmektedir. Sınıf öğretmenleri velilerle sağlanan bu olumlu ve nitelikli iletişimin toplumsal gelişimi de destekleyeceğini de ifade ettikleri belirlenmiştir. Öğretmenler ile veliler arasında güven temelli aktif bir iş birliği ve iletişim kurulması aradaki ilişkiyi güçlendirmek için oldukça önem arz etmektedir. Bu bağlamda, velilerin iletişim kurma isteği ve çocukları hakkında bilgi taleplerinin öğretmenler tarafından desteklenmesi ve iletişime yönlendirilmesi, çocukların öğrenme sürecinde oldukça yararlı olacaktır.

Ayrıca araştırmalar; velilerin öğretmenlere gösterdiği olumlu ve destekleyici tutumun, öğretmenlerin motivasyonunu yükselterek çalışma isteklerini yükselttiğini göstermektedir Dolayısıyla velilerin öğretmenlere olan tutum ve davranışlarının olumlu yönde değişimi istendik bir durumdur. Çünkü bu olumlu tutum ve davranışlar ile oluşturulan olumlu bir iletişim ve işbirliği ortamı hem öğretmenlerin mesleki motivasyonunu artıracak hem de bu doğrultuda öğrencilerin de okula, sınıfa ve öğrenmeye olan motivasyonları artacaktır.