Okullarda Dikkat Edilmesi Gereken Kurallar!

Öğrendiklerimiz: Sıfır risk diye bir şey yok, ancak bazı uygulamalar okulda salgın riskini azaltabilir ve çocukları, öğretmenleri ve aileleri daha güvende tutabilir.
Dikkat etmeniz gerekenler: Belirti gösterenlerin kendilerini izole etmelerini talep eden kurallar ve yerel sağlık kuruluşuyla iş birliği içinde çalışma

Okulların, çocukların semptom geliştirmesi durumunda uygulayabileceği bir planı olmalı. Bunun açıkça belirtilmesi çok önemli, diyor Hewlett, ki “çocuklardan biri enfekte olursa herkes ne yapılacağını bilsin.” 

Konuştuğumuz pek çok bilim insanı, belirti gösteren herhangi bir öğrenci ya da çalışanın test yaptırması ve bir doktora görünmesi gerektiği konusunda hemfikir. Ancak değerlendirmeye aldığımız okul planlarının çok küçük bir kısmı bunu öğrencilere zorunlu tutuyor; bunun yerine semptom gösterenlerden ya da enfekte biriyle temasa geçmiş kişilerden yalnızca evde kalmalarını talep edeceklerini belirtiyorlar.

Test sonucu olsun ya da olmasın, semptom sahibi herkes en az 10 gün boyunca evde durmalı ve okullar virüse maruz kalmış kişilerin karantinaya girip girmeyeceğine karar vermek için bir politikaya sahip olmalı. Malani, bunun en iyi şekilde bir yerel sağlık kuruluşuna danışarak yapılacağını ve semptomların ciddiyetine ve çocuğun başkalarıyla ne kadar etkileşime girdiğine bağlı olacağını söylüyor.

Hewlett, okuldan birinin testinin pozitif çıkması durumunda okulların yerel sağlık kuruluşuyla iş birliği yapması gerektiğini söylüyor, böylece gerektiğinde okulun ne zaman kapatılacağı konusunda temas takibi ve rehberlik sağlanabilir.

Guzman-Cottrill, istikrarlı öğrenci grupları oluşturarak okul kapanmalarının önüne geçilebileceğini belirtiyor. Çünkü, grup içinden birinin testi pozitif çıkarsa virüse yalnızca grup içindekiler maruz kalmış demektir ve bu öğrencilerin karantinaya girmesi yeterli olacaktır. 

Gelecek için hedef: Rutin test

Uzmanlar, asemptomatik öğrencilere ve personele düzenli test yapmanın şu anki test eksiklikleri ve gecikmeleriyle mümkün olmadığını ifade ediyor. Ama eğer öyle olsaydı, okulların güvenli şekilde açık kalmasına yardımcı olabilirdi.

Seattle Çocuk Hastanesi’nde bulaşıcı hastalık uzmanı olan Dr. Danielle Zerr, “Belirti göstermeyen enfeksiyonları da tespit edebileceği için haftalık testler ideal olurdu,” diyor.

Harvard T.H. Chan Kamu Sağlığı Okulu’nda bağışıklık uzmanı ve epidemiyolog olarak göre yapan Dr. Michael Mina, yeni teknolojiler onay gördüğü ve hızlı testler kullanıma sunulduğu zaman okulların da rutin testler yapmaya başlaması gerektiğini belirtiyor. “Aşının yokluğunda evde veya okulda yapılan günlük ucuz ve hızlı testler, vakaları düşük tutmak ve salgınların büyümesini önlemek için iyi bir yol,” diye ekliyor. 

6) Yüzeyleri dezenfekte etmek 
Dikkat etmeniz gerekenler: El hijyenine ve sık dokunulan yüzeylerin temizliğine odaklanın

Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, COVID-19’un en yaygın bulaşma yollarından birinin öksürdüğümüzde, hapşırdığımızda veya konuştuğumuzda dışarı çıkan damlacıklar olduğunu söylüyor. Üstelik virüs yüzeylerde saatlerce ve hatta günlerce yaşayabiliyor.

Zerr, okulun her yerini sürekli olarak temizlemeye çalışmak yerine, “el hijyenine ve sık dokunulan yüzeyleri silmeye odaklanın,” diyor.

Malani, okulların el hijyenini teşvik etmek için sınıflara ve koridorlara dezenfektan aparatları yerleştirebleceğini söylüyor. Ayrıca, tuvaletlerde sürekli havlu kağıt ve sabun bulunması çok önemli.

Okullar, kapı kolları, tuvalet kapıları ve lavabo gibi çok sık dokunulan yüzeyleri hijyende öncelik haline getirmeli ve bu alanlar günde birkaç kez temizlenmeli. Dokunmayı gerektiren bazı bölgeler ise riski azaltmak için ortadan kaldırılabilir. “Sınıf kapıları ders başlayana kadar açık kalabilir, böylece gelen her öğrenci kapıyı açmak zorunda kalmaz,” diye açıklıyor Tan. Öğrenciler birbirlerinin sıralarına pek fazla dokunmadıkları için sıraların temizliği nispeten daha az endişe verici bir konu, diye belirtiyor Miller.

Hewlett, çocukların rutin olarak kullandığı banyoların iyice temizlenmesi gerektiğini söylüyor. Bunlar sık temas edilen alanlardır ve kalabalıklaşabilir. Miller, hava akışı havada birikebilecek virüsün etkisini azalttığı için “Tuvaletlerde güçlü aspiratörler olmalı,” diyor.

Tartışmaya açık: Okul hemşiresi Laurie Combe, dezenfektanların işe yaramayabileceğini, çünkü dezenfektan püskürmesinin kendince farklı tehlikeler yaratabileceğini ileri sürüyor. “Bunun tamamiyle güvenli olduğunu gösteren yeterli veriye sahip olduğumuzdan emin değilim,” diyor.

7) Havalandırma
Dikkat etmeniz gerekenler: Mümkün olduğu kadar çok hava akımı

Kişiden kişiye yayılma daha fazla olsa da, bilim insanları virüsün kapalı alandaki havada birikmesi konusunda endişe duyuyor. Yapılması gereken, viral parçacıkları seyreltmek ve dağıtmak için mümkün olduğu kadar çok temiz hava dolaşımı sağlamak. Miller, “Yani dışarıyla bol miktarda hava değişimi yapmak istiyoruz,” şeklinde konuşuyor.  

Nebraska Tıp Merkezi Üniversitesi’nde biyolojik aerosoller üzerine çalışmalar yürüten mikrobiyolog Joshua Santarpia, okulların her sınıfta hava akışını en iyi duruma getirmek için havalandırma sistemlerini değerlendirmesi ve gerektiğinde değiştirmesi gerektiğini söylüyor. “Hava ne kadar değişirse o kadar iyi,” diyor.

Honeywell firmasında bina yönetim sistemleri başkanı olan Peter Fehl, modern sistemlere sahip yeni okul binalarının genelde iç mekandaki havayı yeniden sirküle edecek şekilde inşa edildiğini, çünkü bunun enerji tasarrufu sağladığını söylüyor. Ancak bu ayarları değiştirerek “yedi veya sekiz kat daha fazla temiz hava” elde etmek mümkün, diyor Fehl.

Fehl ayrıca, okulların HEPA filtrelerini – en ince partikülleri dahi temizleyen filtreler – daha sık, örneğin ayda bir değiştirebileceğini belirtiyor. 

Ancak birçok okulda temiz havayı artırma seçeneği olmayan daha eski sistemler mevcut.

Santarpia, sistemlerini yükseltmeyi karşılayamayacak okullar için ayaklı HEPA filtreleri öneriyor. Cihazı seçerken sınıfın büyüklüğünün ve çıkaracağı gürültünün göz önünde bulundurulması gerektiğinin altını çiziyor, ancak doğru kullanıldığı takdirde bu filtrelerin “havadaki kirletici maddeleri büyük ölçüde azaltabileceğini” ekliyor. 

Maalesef, sınıftaki hava kalitesi meselesi kaynak eksikliği sebebiyle sekteye uğrayabilir. Daha varlıklı okulların daha modern tesislerden ve sistemlerden faydalanma olasılığı nispeten yüksek.

Tartışmaya açık: UV ışık sistemleri

Santarpia, UV ışık sistemleri gibi daha yeni teknolojiler de dikkat çekiyor, ancak “uzmanlar hala UV ışığı ve iyonlaştırıcılar gibi daha yeni teknolojiler konusunda kararsız,” diyor. Zorluklardan biri: Hava bir kanal sisteminden geçerken, virüsleri öldürmek için gerekli olan UV yoğunluğunu ve maruz kalma süresini elde etmek zor olabilir.

8) Öğle yemeği ve atıştırmalıklar
Dikkat etmeniz gerekenler: Kademeli yemekhane saatleri ya da sınıf içinde yemek yeme

Yemek yemek ve atıştırmalık tüketmek maskeyi çıkarmayı gerektirdiği için buradaki en önemli unsur sosyal mesafe. 

Okullar çocukların kalabalık yemekhanelerde yemek yemesinden kaçınmalı. “Bu, sınıflarda yemeyi gerektirebilir,” diyor Zerr ve ekliyor, “Çocuklar belirlenmiş grupları dışına çıkmamalı ve maskelerini yalnızca yemek yerken çıkarmalılar.”

Diğer uzmanlar, yemekhanedeki çocuk sayısını azaltmak için öğle yemeği saatlerini kademeli yapmayı öneriyor. Böylece, yemekler ister sınıfta ister yemekhanede yensin, hem sosyal mesafe korunabilir hem de öğrenciler sosyal gruplarının dışına çıkmamış olurlar. 

Miller, “Öğrenciler birbirinden uzak durduğu ve sınıflar birbirine karışmadığı sürece yemek alabilirler,” diye konuşuyor. Birçok okul, öğrencilerin sınıfa geri götürebilecekleri öğle yemeği paketleri servis etmeyi planlıyor. Ancak bu öğle yemeklerinin ne kadar besleyici olacağı konusunda şüpheler yok değil.  

9) Teneffüs
Dikkat etmeniz gerekenler: Küçük ve denetimli gruplar halinde açık havada teneffüse çıkılması 

Kullar, çocukların koşması, oynaması ve mola vermesi gerektiğini söylüyor. “Dışarıda geçirilen zamanın kapalı mekanda geçirilen zamandan daha az riskli olduğunu biliyoruz” diye de ekliyor. Uzmanlarımızın çoğu aynı fikirde – teneffüs, ideal olarak çocukların sosyal mesafeyi koruyabilecekleri kadar yeterli alana sahip açık havada yapılmalı, böylece maskelerini de çıkarabilirler.

Çocuklar teneffüsteyken birbirlerinden 2 metre uzakta duramıyorlarsa ve özellikle de iç mekandalarsa, uzmanlarımız maskelerini çıkarmamaları gerektiğini söylüyor.

Kullar, çocukları “küçük, denetimli gruplar” halinde dışarıya göndererek kademeli teneffüs süreleri tavsiye ediyor. Ardından binaya tekrar girerken herkesin hemen ellerini yıkaması gerektiğini de ekliyor.

Uzmanlarımızdan bazıları sadece teneffüs değil, aynı zamanda gün içinde birden fazla “maske molası” verilmesini öneriyor. Miller, bu sayede çocukların geri kalan zamanlarda maske kullanımına uyma şansının artabileceğini söylüyor.

10) Spor salonu ve spor etkinlikleri
Dikkat etmeniz gerekenler: Açık hava aktiviteleri ve temassız sporlar

Miller, oyunların mümkün olduğunca dışarıda oynanması ve çocukların birbirlerinden uzak olması gerektiğini belirterek saklambaç veya çocukların etrafta koşturduğu ve genellikle birbirlerinden uzak durduğu herhangi bir oyunun değiştirilmiş formatlarının nispeten güvenli olduğunu söylüyor. Miller, “Dışarı çıkamıyorsanız, spor salonunu veya kafeteryayı daha büyük bir oyun alanı olarak kullanın” diye öneriyor.

Uzmanlarımız, fiziksel temas içeren sporlardan kaçınmayı öneriyor. Kullar, “Vakalarda azalma görene kadar temaslı sporlara ara verilmeli,” diyor. Tan, bunun basketbol, ??futbol, ??beyzbol, güreş ve amigoluk gibi takım sporlarıın oynanmaması anlamına geldiğini belirtiyor.

Malani, açık arazi koşusu ve tenisin diğer sporlardan daha güvenli olduğunu söylüyor. “Teniste, özellikle teke tekte yeterli mesafe sağlanıyor. Ellerinizi temiz tutmak dışında almanız gereken pek fazla ek önlem yok.”

Zerr, öğrenciler mesafeli oldukları sürece nefes almakta güçlük çekerlerse maskeleri çıkarabileceklerini söylüyor.

En büyük eksik: Okul bütçeleri
Tüm uzmanlara göre, okula dönüş planının bileşenleri arasında olması gereken en önemli unsur para. Ulusal Eğitim Birliği başkanı Lily Eskelsen García, öğrencileri güvenli ve sağlıklı tutmak için okulların ihtiyaç duyduğu her şeyin – yüz maskelerinden el dezenfektanlarına kadar – maliyeti olduğunu söylüyor.

Zaten bazı okulların daha fazla kaynağı var. Sonuç olarak, daha varlıklı okulların ve okul bölgelerinin bu güvenlik önlemlerini uygulaması daha kolay olacak. Malani, kaynak akışı olmadığı sürece “şu anda var olan eşitsizlikler büyük olasılıkla artacaktır,” diyor.

Kaynak: https://www.kqed.org/mindshift/56430/how-safe-is-your-schools-reopening-plan-heres-what-to-look-for?fbclid=IwAR3ZwD7tjmIDJXZLQ6hnzi9BAyS4Q6Ig63AegRk7f3XJdRP7oS4_gHJBkcs